http://turk.internet.com sitesinde yer alan habere göre *; İran hükümeti ülkenin Telekomünikasyon Şirketi TCI'ın (Telecomunication Company of Iran) çoğunluk hisselerini sattı. 3 özel firmanın oluşturduğu Etemade Mobin adını taşıyan bir konsorsiyum, şirketin % 50 + 1 hissesini 7,8 milyar $ karşılığında satın aldı. Etemade Mobin, İran'ın meşhur Devrim Muhafızlarına ait bir grup. Konsorsiyum bu alımla birlikte İran telekom sektörünü kontrol eder hale geldi.Telecommunication Company of Iran (TCI)’ın 33 alt şirketi bulunuyor. 2007 martında Özelleştirme İdaresi TCI ve altındaki şirketlerin özelleştirilmesi kararını vermişti. Sadece altyapı şirketinin özelleştirilmemesi ve Bilişim ve Telekom Bakanlığı altında (ICT) yer alması kararı verilmişti. Eylül 2007'de ise, İran Bilişim ve Telekom Bakanlığı TCI'ın % 51'inin özelleştirilmesi kararına vardı.1971 yılında kurulan TCI özellikle son 10 yılda önemli atılımlar yapmıştı. 2008 sonunda TCI'ın 25 milyon sabit hat abonesi, 38.000 elemanı vardı. Bu elemanların 13,500'inin sonraki 3 yıl içinde emekli olması bekleniyordu.
Sitesindeki bu haberden bahseden http://turk.internet.com editörü Sayın Füsun Nebil , bana gönderdiği e postada; “Fazlı Bey; bu haberi okuyunca inanın çok üzüldüm ve dedim ki, demek ki İranlılar bizden daha akıllı imişler.. kurdukları Telekom yapısına bakin, 25 milyon hat, 38.000 eleman.. ve komşu ülkelere ihracat yapan, kendi cep telefonunu bile üreten 33 firmalık bir yapı.. Sizin bu konudaki düşüncelerinizi duymak isterim.. Biz neden bu kadar basarili bir yapıyı beceremedik?” diyordu…
Sayın Füsun Nebil’e cevaben şunları yazdım:
Füsun Hanım;
ITU'nun 1998-2003 ve 2004 İstatistiklerinin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere; İran'ın 1998 de 7 milyon Olan Abone Sayısı, 2003 de 14 Milyon , 2004'de 17 milyon, Haberinize göre de 2008'de 25 Milyon olmuş.
İranın Nüfusunun 70 milyon olduğu gözetildiğinde %40'lara varan bir telefonlaşma oranı...
İran'da da Ataerkil yapının hakim olduğu dikkate alındığında İranın 12-15 milyon hane (aile-konut) olduğunu kabul etmek gerekir. Ki hane başına yaklaşık iki telefon demektir...
Bu veriler bana pek inandırıcı gelmedi...
Tabii sağlıklı bir fikir söyleyebilmek için GSM abone sayısındaki gelişimi yanında, sayısallaşma oranını, abone başına düşen gelir, abone başına düşen görüşme süresi gibi verilerin de incelenmesi gerekir.
Ayrıca;
1) Veriler doğruysa tüm özelleştirme yanlılarının kulaklarını çınlatmak gerekir.
Kamu tarafından yönetilen şirket (TCI) 5 yılda abone sayısını, %50 artırarak 17 Milyondan 25 Milyona çıkarırken, Özel Sektörün Yönettiği Şirket (TT) 4 Yılda abonesini ,20 milyondan 17 milyona düşürerek %10'undan fazlasını kaybetmiş...
Buradan çıkan sonuç; önemli olan özel sektörün veya kamunun yönetmesi değil, şirketin iyi yönetilmesidir.
2) TC'ın özelleştirilmesinde çok doğru bir şey yapılmıştır. Holdingleşmeye gidilmiş, (Hatırlarsanız Türk Telekom'da da bu yapı üzerinde çok çalışılmış, ancak 2003'de yönetim değişince bu gerçekleştirilememiştir.) ve Alt yapı Şirketi devlette bırakılmıştır. Böylece; Serbestleşmenin, başka operatörlerin sisteme dahil olmasının önü açılmıştır. Türkiyede serbestleşme konusunda yaşanan sorunlarla İran karşılaşmayacaktır.
3)İran Telekomünikasyon Şirketini Milli bir kuruluşa satmış. Türk Telekom ise, gerçek ortaklarının kim olduğu bilinmeyen bir Yabancı Sermaye şirketine satıldı... İran'ın güvenlik ile ilgili kaygı duymasına hiç bir neden yok...
4)PTT 1840'lü yıllardan bu yana Telekomünikasyon teçhizatı yapan tesisler kurmuştur. Telgraf Fabrikası, ARLA, TELETAŞ, NETAŞ, İMODSAN ve PTT (Türk Telekom) Fabrika Müdürlüğü yokluklar içinde mucizeler gerçekleştirmiş, ama Yabancı Sermayenin güdümündeki Bürokrasi bunlara kilit vurmayı veya satmayı becermiştir. Bunlara kilit vuranlar da, Siyaset veya Yabancı Sermaye tarafından şu veya bu şekilde ödüllendirilmişlerdir.
5) İran, Telekomünikasyondaki serbestleşmeyi de bizden önce gerçekleştiriecektir.
6) İran Telekom, Türk Telekom'dan daha iyi bir fiyata, hem de Milli bir şirkete satılmıştır.
Bu konularda söylenecek çok şey var. Ve söylenmesi gerekenleri kaleme alıyorum... Türkiye'de Telekomünikasyonun Hikayesini (Telekomünikasyonun Tarihi, Mucizeler, İhanetler, Başarılar, Hatalar, Özelleştirme Süreci ve Sonrası) anlattığım kitabımı sanırım 3-4 ay içerisinde bitireceğim...
Selam ve saygılar..
FAZLI KÖKSAL
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder